İstanbul Serbest Mimarlar Derneği tarafından, gençlerden, D-100 karayolu boyunca gözlemledikleri mimarı unsurlar üzerine yenilikçi ve umut dolu yeni mimari söylemler geliştirmeleri ve müdahale önerileri sunmaları amaçlarıyla S.O.S. İstanbul Fikir Projesi Yarışması 2022 düzenleniyor. Ödüllü proje fikir yarışması başvuruları devam ediyor.
‘’D-100’den Öğrenmek’’
Denise Scott Brown ile Robert Venturi’nin 1972 yılında yayımlanan eleṣtirel kitabi ‘’Las Vegas’tan öğrenmek’’, bugün hala Uluslararası Stil’i (International Style) ve tüketim toplumunun ikonlarını okumamız için bir temel oluşturur. Las Vegas’ı ve Los Angeles’i bağlayan asfalt rübanlarında yaptıkları keṣifer üzerine kurulan anlatılarında, o dönemde metalaşan mimarinin yeni sembolik değerlerini tartışırlar. Brown ile Venturi’nin eseri, Post-Modernizm’in kavramsallaşmasında önemli bir yol oynar.
Bu keşiften tam 50 yıl sonra, D-100 karayolunu arşınlayıp ne öğrenebiliriz?
1956’da Londra Asfaltı1 olarak açılan D-100, İstanbul’un en belirgin yaş halkalarından biridir. Merkezi ve tarihi alanlardan sonra, D-100, TEM ve 3. Çevre Yolu ile İstanbul’un sürekli ötelenen çeperlerinin omurgalarından biri olarak, metropolün kentsel çağlarına tanıklık eder. Marshall Planı sonrası dönemde, Türkiye’nin tüketim toplumunun modellerini benimsemeye başladığı dönemde planlanan ve inşa edilen bu altyapı, Avrupa’dan Doğu’ya uzanan, uluslararası bir ağın parçası olarak doğmuştur. Aşırı kentleşmeyi ve saçaklanmayı tetikleyen D-100 bugün çok kişilikli bir karaktere sahiptir. Sınır, eşik, bağlayıcı, uluslararası, ulusal kentsel ve mahalle arası işlevlere sahiptir. Tuzla’dan Silivri’ye uzanan bir ‘’road trip’’ bizi Wim Wenders’in flmleri ile ‘’Matrix’’ arasında, karmaşık duygulara büründürür.
Bu çok fonksiyonlu asfaltın çeperleri, İstanbul’un son 70 yılındaki dönüşümlerin kaydı niteliğindedir. Metropolün hem yerel hem uluslararası pozisyonunu da vurgular. Devlet teşvikli modernleşmeden, liberal döneme ve son olarak neo-liberal politikaları içeren bir defterdir.
Tuzla’daki yoğun sanayi dokusu, bize kendini Türkiye’yi Avrupa’nın depresif kapitalizminin coşkulu arka bahçesi olarak tanıtırken, Silivri’ye doğru rota çok daha çılgınlaşır. Uluslararası ticaretin ikonları: Fuar merkezleri, onlara bitişik oteller, artık ‘’vazgeçilmez” AVM’ler, ofs binaları, rezidanslar, oto galericiler ve bu sistemin jenerik enerji temin edicileri benzin istasyonları. Tüm bu yapılar ve küresel tüketim toplumuna ait akrabaları, bütün gün önlerinden geçen milyonca aracı Paskalya Adası’ndaki monolitler gibi ifadelerini bozmadan izler.
Mimarlık özünde umut ile bağlıdır. Mesken kurmak, geleceğe bakmak, beraber dayanışarak bir toplum oluşturmak için politik ve felsef bağlamları bedenselleştirir. S.O.S. İstanbul yarışması, son yıllarda literatür ve kültür üretimlerinin az muhatap olduğu umut meselesine değiniyor. Yeryüzünün şahitlik ettiği farklı boyuttaki krizler bizi distopyadan uzak bir gelecek tahayyül etmeye davet eder. Yeni beraberlikler, yeni tüketim anlayışları ve buna tekabül eden yeni kentleşme pratiklerini test etmemiz kaçınılmaz.
Bu çerçevede S.O.S. İstanbul yarışması, genç pratisyenlerden D-100 boyunca öğrendiklerini, çok yakında atıl kalacak tüketim toplumunun ve globalleşmiş bir dünyanın ikonlarını ‘’Degrowth’’ (ekonomik küçülme) bağlamında yenilikçi ve umut dolu yeni mimari söylemlere dönüştürmelerini bekliyor. Bu esnada İstanbulSMD olarak, antroposen’in bize öğrettiği gibi, küçük eylemlerin büyük değişikliklere yol açabileceğini unutmadan, noktasal veya daha kapsayıcı yeniden kullanım pratiklerine açık bir tartışma alanı açarak, bu yarışmaya başlarken ki heyecanımızı tüm potansiyel katılımcılar ile paylaşmaktan mutluluk duyarız.
Yarışmacıların, üstteki metinde ifade edilen atıl olmak üzere olan tipolojilerden birini veya jenerik olanlar için çoğunu içerebilecek (mikro ile makro ölçekler arasında) müdahale önerilerini paylaşmaya davet ediyoruz. Elbette, kendi gözlemlerinin kapsamında, açık alanlar ve D-100’ü çeperleyen farklı altyapılar da bu çok yönlü yarışma kapsamında katılıma açıktır.
İstanbul ili sınırlarında D-100 ile ilişkili olmak üzere yer seçimi katılımcıya bırakılmıştır.
Yarışma ulusal ve iki aşamalı olarak düzenlenmiş mimarlık öğrencileri fkir projesi yarışmasıdır. Yarışmanın ilk aşamasında katılımcılardan saptanan bir konu, tema-yer üzerinden tüm araştırma süreçlerini belgeledikleri odak konu-sorunsal çerçevesinde somut kurgu ve önerilerini bir proje olarak geliştirmeleri beklenmektedir.
Yarışmanın ikinci aşamasında ise ilk aşama sonrasında jüri tarafından yayınlanacak olan yorum ve önerilere bağlı olarak odak sorunsalın daha detaylı bir çözümlemesi, sadece mimari kurgu ile yetinmeyip aynı zamanda ekonomik ve sosyolojik boyutlarının da ele alındığı bütünsel bir kurgunun kente ve jüriye açık bir ortamda sunmaları beklenmektedir.
Birinci Aşama Proje Teslimi: Birinci aşama katılımcıları, aşağıdaki dokümanları yarışma raportörlüğüne teslim etmekle yükümlüdürler:
Ölçek, sunum ve anlatım yöntemi serbesttir. Ancak, sunumlarda kentsel ve mimari çözüm önerilerinin okunaklı bir mimari dil ile yapılması beklenmektedir.
İkinci Aşama Proje Teslimi: Birinci aşamayı başarıyla tamamlayan katılımcılar, ikinci aşama için aşağıdaki dokümanları yarışma raportörlüğüne teslim etmekle yükümlüdürler:
Yarışmacıların kimlik bilgileri, üzerinde beş haneli katılımcı rumuzunun (Bkz. Madde VIII) yazılı olduğu kapalı bir zarf içerisinde teslim edilmelidir. Kimlik zarfının içerisinde ekip üyelerinin ad-soyad ve iletişim bilgilerinin bulunduğu A4 boyutunda bir belge ile ekip üyelerinden en az bir yarışmacıya ait Türkiye veya KKTC’deki yükseköğretim kurumlarının mimarlık bölümlerinde veya mimarlık programlarında lisans veya yüksek lisans öğrencisi olarak kayıtlı olduğunu gösteren öğrenci belgesi bulunmalıdır. Öğrenci belgesinin, öğrencinin bağlı bulunduğu eğitim kurumundan alınmış olması gerekmektedir. 2020-2021 Akademik Yılı Yaz Dönemi ya da 2021-2022 Akademik Yılı Güz Dönemi’nde mezun olan öğrenciler için çıkış belgesi yeterlidir.
Tüm kimlik zarfarı birinci aşamanın tamamlanmasının ardından açılacaktır.
Şartname ve yarışmacılara verilen belgeler ile ilgili tüm sorular için info@ismd.org.tr adresinden iletişime geçilebilir. 17 Şubat 2022 tarihine kadar info@ismd.org.tr gönderilen sorular, cevaplarıyla birlikte 17 Şubat 2022 Perşembe günü www.ismd.org.tr web adresinin ana sayfasında yer alan “S.O.S. Öğrenci Yarışmaları” bölümünde yayınlanacaktır.
Katılımcılar, kendilerinden istenen belgelerin dış etkenlerden zarar görmeyecek şekilde ambalajlanarak yarışma raportörlüğüne teslim edilmesinden sorumludurlar.
Katılımcılar, karakterleri tekrarlamayan ve sıralı rakamlardan oluşmayan 5 (beş) rakamlı bir rumuz ile yarışmaya katılırlar. Bu rumuz A1 boyutundaki tüm dijital paftaların, özet dokümanların ve ambalajlarının sağ üst köşesine (1*5 cm alan içinde), kapalı kimlik zarfının ve teslim CD’sinin üzerine yazılmalıdır.
Birinci Aşama Proje Teslim Şartları
Projeler, İstanbul SMD’nin “İstanbul, Gümüşsuyu, Miralay Şefk Bey Sokak, No:13/2” adresine 30 Mart 2022 Çarşamba günü saat 17:00’ye kadar elden teslim edilebileceği gibi, en geç aynı gün ve saatte kargo şirketine verilmek kaydıyla kargo ile de gönderilebilecektir. Projenin kargo ile gönderilmesi durumunda, dokümanların postaya verilme tarih ve saatini gösteren belge fotoğrafının 30 Mart 2022 Çarşamba günü saat 19.00’a kadar info@ismd.org.tr adresine gönderilmesi zorunludur. Kargo ile gönderilen projeler 4 Nisan 2022, Pazartesi günü saat 17:00’ye kadar raportörlüğe ulaşmadığı takdirde değerlendirmeye alınmayacaktır.
İkinci Aşama Proje Teslim Şartları
Birinci aşamayı başarıyla geçen projeler, İstanbulSMD’nin “İstanbul, Gümüşsuyu, Miralay Şefk Bey Sokak, No:13/2” adresine 16 Mayıs 2022 Pazartesi günü saat 17:00’ye kadar elden teslim edilebileceği gibi, en geç aynı gün ve saatte kargo şirketine verilmek kaydıyla kargo ile de gönderilebilecektir. Projenin kargo ile gönderilmesi durumunda, dokümanların postaya verilme tarih ve saatini gösteren belge fotoğrafının 16 Mayıs 2022 Pazartesi günü saat 19.00’a kadar raportor@ismd.org.tr adresine gönderilmesi zorunludur. Kargo ile gönderilen projeler 20 Mayıs 2022, Cuma günü saat 17:00’ye kadar raportörlüğe ulaşmadığı takdirde değerlendirmeye alınmayacaktır.
İkinci aşama teslimleri yapılan projelerin, katılımcı ekibin bir üyesi tarafından kente ve jüri üyelerine açık bir alanda sunumlarını gerçekleştirmeleri beklenmektedir. Jüri değerlendirmeleri bu sunum sonrasında yapılacak ve ödül sahipleri belirlenecektir. Sunumun kapsamı, süresi ve sunum araçlarına yönelik açıklamalar ikinci aşama katılımcılarına duyurulacaktır. Jüri değerlendirmesinin ardından belirlenen sonuçlar, ödül töreninin yeri ve zamanına yönelik detaylar www.ismd.org.tr web adresinden ilan edilecektir.
Yarışmanın tamamlanmasının ardından ikinci aşamaya geçen tüm projeler İstanbul SMD tarafından hazırlanacak bir kitapta yer alacaktır. Bu projelerin yanı sıra kitap (katılımcılar tarafından aksi belirtilmediği sürece) tüm katılımcıların kimlik bilgilerini içerecektir.
Danışman Jüri Üyeleri
Jüri Üyeleri
Yedek Jüri Üyeleri
Raportör
Miralay Şefikbey Sokak Hayrun Apt. 13/2 34437 Gümüşsuyu, Taksim, İstanbul
+90 (212) 251 0958
info@ismd.org.tr
Birincilik Ödülü: 15.000 ₺
İkincilik Ödülü: 12.000 ₺
Üçüncülük Ödülü: 9.000₺
Mansiyon Ödülü: 6.000₺ (5 Adet)
*Jüri, mansiyon bedelini ve sayısını değiştirmek yönündeki hakkını saklı tutar.
Son Başvuru Tarihi: 30 MART 2022 Saat: 17.00
Birinci Aşama Sonuçlarının Açıklanması: 15 NİSAN 2022
İkinci Aşama Proje Teslim Tarihi: 16 MAYIS 2022 Saat 19.00 (Kargo ile 20 MAYIS 2022 Saat 17.00)
Sonuç Açıklanma Tarihi: MAYIS / HAZİRAN 2022
S.O.S. İstanbul Fikir Projesi Yarışması 2022 Detaylı Bilgi ve Başvuru için: https://www.ismd.org.tr/mimarligi-kesfet/sos-istanbul/sos-2022-d-100den-ogrenmek
Yarışma Duyuruları Platformu ile yarışmayı düzenleyen kuruluş bilgileri arasında farklılık olması durumunda yarışmayı düzenleyen kuruluşun verdiği bilgiler esas alınmalıdır.
Sonuç Açıklanma Tarihi:
Ödüller: